Kükürt Dioksit’in Zararları, Yararları ve Kullanım Alanları Nelerdir?

Kükürtdioksit (SO2), renksiz, keskin kokulu bir gazdır. Doğal olarak yanma, volkanik aktiviteler veya deniz suyundan yayılan gazlar gibi kaynaklardan ortaya çıkabilir. Ayrıca, sanayide ve gıda endüstrisinde de üretilebilir. Gıda endüstrisinde, gıdaların bozulmasını önlemek ve renklerini korumak için bir koruyucu olarak kullanılır. Özellikle şarap, bira, sirke, meyve suyu, kuru meyve, kuruyemiş, patates ve konserve sebzeler gibi gıdalarda yaygın olarak kullanılır.

 

Formül: SO₂
IUPAC numarası: Sulfur dioxide
Molar kütle: 64,066 g/mol
İçinde çözündüğü madde: Su
Erime noktası: -72 °C
Kaynama noktası: -10 °C

 

Ancak kükürtdioksit (SO2) tüketimi insan sağlığı için zararlı olabilir. Yüksek konsantrasyonlarda solunması solunum yolu problemleri, göz tahrişi, astım ve bronşit gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca, SO2 alerjik reaksiyonlara neden olabilir ve kansere yol açabilir. Bu nedenle, Codex Alimentarus Komisyonu kükürt alımını günlük 50 mg olarak sınırlamıştır. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğine göre şaraplarda azami kükürtdioksit (SO2) miktarı 200 ppm, kuru sebze ve meyvelerde ise 2000 ppm’dir.

 

Kükürt dioksit hangi besinlerde bulunur?

 

Yumurta, sarımsak, soğan, havuç, kereviz, lahana gibi gıdalar yapısında doğal olarak kükürt içeren besinlerdendir. Kükürt, protein açısından zengin gıdalardan kolayca temin edilebilir ve tüm vücut hücrelerinde, özellikle deri, saç ve tırnakta depolanır.

 

Kükürt Dioksit İnsan Sağlığına Zararlı mı?

 

Kükürt dioksit gözler, mukoza zarları, cilt ve solunum yollarında tahrişe neden olur. Ayrıca yüksek düzeyde maruz kalınması bronkospazm, pulmoner ödem, bronş inflamasyonu, laringeal spazm ve ödeme yol açabilir.

 

Gıdalarda kükürtdioksit (SO2) tayini önemli bir analizdir. Bu analiz için iyon seçici elektrot yöntemi veya enzimik yöntem kullanılabilir. İyon seçici elektrot yöntemi, SO2’nin sulu çözeltilerindeki iyonik aktivitesini ölçer. Enzimik yöntemde ise SO2, aldehit oksidaz enzimi ile reaksiyona girer ve bu reaksiyon sonucunda üretilen H2O2 miktarı ölçülür.

 

Kükürtdioksit (SO2), bir kükürt iki oksijen atomuna sahip aralarında kovalent-polar bir bağ bulunan, renksiz ve keskin kokulu bir gazdır. Kükürt, sarı renkli bir element olup çok eski zamanlardan beri bilinmektedir.

 

Gıda maddelerinde koruyucu olarak katılan sülfit miktarı, gıdanın kimyasal yapısına, yapılan işlemin tipi ve süresine, saklama koşullarına, saklamanın süresine ve katılan miktarın düzeyine bağlıdır. Meyve ve sebzelerin kurutulması sırasında açığa çıkan enzimatik ve enzimatik olmayan reaksiyonları kontrol etmek, mikroorganizmaların artışını önlemek, antioksidan olarak kullanımı, raf ömrünü uzatmak gibi ve buna benzer çoğu sebeplerden dolayı koruyucu olarak meyve ve sebzelere, reçel, marmelat ve benzeri ürünlere işlenecek meyvelerin taze olarak muhafaza edilmesinde ve şarapçılıkta yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

 

Koruyucu olarak sülfit kullanılarak şarapların içinde ki şeker, asetik asit ve laktik asit oluşturan bakteriler tarafından aside dönüştürülmesi engellenir ve bu şekilde tadı korunmuş olur. Sülfit aynı zamanda kırmızı şarabın rengini güzelleştirir. Ayrıca sülfit eklenmeyen şaraplarda renk yoğunluğu zamanla mor/mavi biçimine dönüşebilir.

 

Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği’ne göre şaraplarda 10 mg/kg veya 10 mg/L’den fazla olmayan bir SO2 içeriği dikkate alınmaz. Ve yine azami kükürtdioksit miktarı 200 ppm’dir.

 

Kuru kayısı ve diğer kuru meyvelerin kurutulması sırasında renginin kararmasını önlemek veya doğal bir renk almasını sağlamak için kükürtleme işlemi yapılmaktadır. Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliği’ne göre kuru kayısıda izin verilen azamî kükürt miktarı 2000 ppm’dir.

 

Aşırı kükürt alımı insan sağlığı açısından olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Özellikle solunum yolu hastalıklarına neden olur.

 

Koruyucu olarak katılabildiği gibi bazı gıdaların yapısında kendiliğinden oluşmaktadır. Yumurta, sarımsak, soğan, havuç, kereviz, lahana gibi gıdalar yapısında doğal olarak kükürt içeren besinlerdendir. Kükürt, protein açısından zengin gıdalardan kolayca temin edilebilir ve tüm vücut hücrelerinde, özellikle deri, saç ve tırnakta depolanır.

 

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.